Er is de laatste jaren veel te doen over de bezoldiging van topfunctionarissen in de (semi)overheid. De wetgever heeft op dit punt niet stil gezeten hetgeen uiteindelijk heeft geleid tot de 'wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector' die op 13 november 2012 door de Eerste Kamer is aangenomen, op 23 november 2012 in het Staatsblad is gepubliceerd en per 1 januari 2013 in werking zal treden. Hieronder zal ik kort aangeven op wie de wet van toepassing is, welke regels de wet stelt en welke overgangsgregels worden gehanteerd.
Het bereik van de wet
De Wet Normering Topinkomens (WNT) is van toepassing op ' topfunctionarissen'. In de wet is een lijst aan specifiek benoemde functionarissen, zoals de secretarissen-generaal bij het Rijk en de secretarissen en griffiers bij de gemeenten, opgenomen. Verder gelden als topfunctionaris van niet met name genoemde organisaties de leden van de hoogste uitvoerende en toezichthoudende organen, de hoogste onderschikte of de leden van de groep hoogste onderschikten en degenen die belast zijn met de dagelijkse leiding.
Het idee van de wet is dat alle leidinggevenden onder de wet vallen. Dat zijn dus zowel de formeel leidinggevenden zoals de bestuurders van een rechtspersoon, als, indien van toepassing, degenen die feitelijk dagelijks leiding geven op het hoogste niveau. De CEO zal er dus in de regel wel onder vallen, de teamleider niet.
De eerste anticiperende uitspraak is overigens al gewezen. Woningstichting Mitros deed in een ontbindingsprocedure tevergeefs een beroep op toepassing van de wet op een ontbindingsvergoeding van een niet-statutair directeur. De Kantonrechter anticipeerde wel, maar overwoog dat de niet-statutair bestuurder van de werkmaatschappij Mitros Wonen niet kon worden gezien als een functionaris die mede leiding geeft aan de hele organisatie. Dat zal volgens de kantonrechter anders zijn voor de leden van de Raad van Bestuur van de holding.
De normering en handhaving
In de wet wordt de bezoldiging van topfunctionarissen aan banden gelegd. Onder bezoldiging wordt verstaan de som van de beloning, de sociale verzekeringspremies, de belastbare vaste en variabele vergoedingen en de beloningen betaalbaar op termijn. De beloningsgrens in de WNT bedraagt per 1 januari 2013 € 187.340,-- bruto per jaar exclusief sociale verzekeringspremies. Dit bedrag is gebaseerd op 130% van het brutosalaris van een minister. De belaste onkostenvergoeding van een topfunctionaris mag maximaal € 8.069,-- bruto per jaar bedragen en de beloningen betaalbaar op termijn, zoals pensioen en arbeidsongeschiktheidsverzekeringen, maximaal € 33.190,--.
Ook de ontslagvergoeding wordt beperkt en wel tot een jaarsalaris, met een maximum van
€ 75.000,-- bruto.
Alle bedragen die boven de vastgestelde maxima worden uitgekeerd, gelden juridisch als onverschuldigd betaald. Dit betekent dat deze bedragen achteraf van de ontvanger kunnen worden teruggevorderd. Bovendien kan de Minister topfunctionarissen en hun werkgever met een last onder dwangsom dwingen om betalingen in strijd met de wet ongedaan te maken.
De beloning van topfunctionarissen moet openbaar worden gemaakt.
Op accountants rust een meldingsplicht. Ook de belastingdienst, verzekeraars en pensioenfondsen moeten desgevraagd aan de Minister inlichtingen verschaffen.
Overgangsrecht
De wet kent een uitgebreide overgangsregeling. Tot in de kern samengevat komt deze erop neer dat bestaande afspraken die in strijd zijn met de wet na inwerkingtreding (dus na 1 januari 2013) nog vier jaar onaangetast blijven. Daarna wordt het bovenmatige deel (de vergoeding die uitstijgt boven de maxima genoemd in de wet) afgebouwd in vier stappen gedurende drie jaar.
Bijzonder is dat de peildatum van het overgangsrecht 6 december 2011 is. Dienstverbanden die daarna zijn aangegaan of verlengd vallen niet onder het overgangsrecht. Dat heeft ermee te maken dat het wetsvoorstel op die datum is aangenomen door de tweede kamer.
Voor meer informatie of advies over dit onderwerp kunt u contact opnemen met Erik Lichtenveldt
(tel: 010-7504475 of e-mail el@thladvocaten.nl)