Het is eigen aan een sollicitatiegesprek dat de sollicitant zich van zijn beste kant laat zien. Om de begeerde baan te krijgen, zal hij zichzelf immers moeten verkopen. Het benadrukken of zelfs overdrijven van zijn goede kwaliteiten en het onbesproken laten of afzwakken van mindere kanten zal de sollicitant in de regel niet kwalijk worden genomen. De potentiële werkgever zal, om de beoogde sollicitant voor zich te winnen, hetzelfde gedrag vertonen als het gaat om de beschrijving van het bedrijf, de vacature en de arbeidsvoorwaarden.

De meeste werkgevers zullen wat bravoure van sollicitanten over eigen kunnen wel kunnen waarderen en relativeren, maar het wordt anders als iemand liegt over het hebben van diploma's of zich bedient van een universitaire of zelfs postdoctorale titel die hij niet heeft. De Rechtbank Rotterdam moest zich onlangs nog buigen over zo'n situatie. De uitspraak zal hieronder worden behandeld, tezamen met enkele oudere uitspraken over werknemers die logen over diploma's of titels.

De uitspraak van de Rechtbank Rotterdam

De Rechtbank Rotterdam moest zich onlangs uitlaten over een zzp'er die voor € 130,-- per uur werd ingehuurd als Finance Director. Hij had op zijn CV staan dat hij de postdoctorale opleiding tot controller had afgerond en voerde de daarbij behorende titel van RC. Die titel bleek hij later niet te hebben. De opdrachtgever stelde dat zij de overeenkomst niet zou hebben gesloten als zij zou hebben geweten dat de opdrachtnemer geen RC was en weigerde de laatste factuur te betalen.
Opdrachtgever en opdrachtnemer waren het er wel over eens dat de werkzaamheden die al verricht waren wel betaald moesten worden, maar werden het niet eens over de waardering daarvan.
De rechtbank Rotterdam haakt aan bij een onderzoek van Atos en Nyenrode waaruit een uurtarief voor ongediplomeerde managers volgt dat € 15,-- lager is dan dat van de opdrachtnemer. Dat leidt tot een gedeeltelijke terugbetalingsplicht van de opdrachtnemer voor reeds betaalde facturen.

De uitspraak is voor de opdrachtgever in zekere mate onbevredigend, nu de zzp`er, behoudens het eindigen van de opdracht, geen tik op de vingers heeft gekregen. Hij krijgt immers de vergoeding die hij ook zou hebben gekregen als hij van aanvang af de waarheid zou hebben gesproken.
Een vordering terzake van de opdrachtgever is ook lastig, alleen al vanwege het ontbreken van schade. Het werk was immers goed gedaan. Strafrechtelijk zal de zzp`er waarschijnlijk wel kunnen worden vervolgd voor zijn frauduleus handelen

Andere uitspraken

De eerdere gepubliceerde rechtspraak geeft een wisselend beeld. Zo was de Kantonrechter in Delft mild voor een werknemer die had gesolliciteerd op een functie waarvoor was vereist 'TU/HBO (Civil/Mechanical/Business Administration) level'. De werknemer had in haar CV vermeld 'WO Bedrijfskunde'. Zeven maanden na indiensttreding ontdekte de werkgever dat de werknemer haar diploma niet had overgelegd. De werknemer beloofde deze af te geven, maar dat gebeurde niet en uiteindelijk kwam uit dat de werknemer geen WO-diploma had. Ontslag op staande voet volgde.
De Kantonrechter oordeelde dat ontslag niet terecht gegeven omdat volgens het functieprofiel niet een voltooide WO-opleiding was vereist. Er was immers gevraagd om 'TU/HBO level'. Omdat het blijkbaar ging om functioneren op dat niveau en de werkneemster prima had gefunctioneerd, was het liegen over het diploma geen reden voor ontslag op staande voet.

Het liep slechter af voor een werknemer die zijn diploma had gekocht. Hij legde een CV over waarin was vermeld dat hij 'Phd in Economics' was. Die titel was gebaseerd op een diploma, behaald aan de Pacific Western University in Los Angeles. Dat bleek een instelling te zijn waar tegen betaling en zonder het volgen van onderwijs een academische graad is te behalen. Bovendien legde de werknemer een stuk over waarop ten onrechte stond dat hij doctor was. Het ontslag op staande voet van deze werknemer hield stand.

Tussen deze twee uitersten in ligt een uitspraak van de Kantonrechter in Zwolle. Deze moest oordelen over een werknemer die al vier jaar in dienst was toen bleek dat hij niet over een benodigd MBO-diploma beschikte. De werkgever had daar aan het begin van het dienstverband twee maal naar gevraagd maar aan het niet verstrekken geen gevolg gegeven. Toen sprake was van plaatsing van de werknemer bij een derde, werd de vraag weer actueel en kwam uit dat de werknemer geen diploma had. De Kantonrechter vond de gang van zaken onvoldoende voor een ontslag op staande voet, maar ontbond de arbeidsovereenkomst wel wegens een vertrouwensbreuk onder toekenning van een vergoeding waarin rekening werd gehouden met de verwijtbaarheid van de werknemer.

Conclusie

Eist u als werkgever bepaalde diploma's van werknemers, neem deze dan op als specifiek functievereiste. Vraag de sollicitant als deze in aanmerking komt voor de functie om afschriften van het benodigde diploma en treedt op als de sollicitant niet over de brug komt. Blijft u stil zitten en functioneert de werknemer naar behoren, dan wordt het anders moeilijk om (zonder vergoeding) de arbeidsovereenkomst met de werknemer te beëindigen.

Voor meer informatie over dit onderwerp of advies kunt u contact opnemen met Erik Lichtenveldt (telefoonnummer: 010-7504475 of el@thladvocaten.nl).